“`html
T24 Dış Haberler
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’ın yönetimi hakkında yaptığı değerlendirmede, “Bu kadar İsrail yanlısı bir kabinenin, Netanyahu’nun yayılmacı hedeflerine destek olacağı yönünde işaretler var” ifadesini kullandı. Fidan, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında aldığı tutuklama kararını “tarihî bir olay” olarak tanımladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile olası bir görüşmesi hakkında gelen soruya yanıt veren Fidan, “Cumhurbaşkanımız bu konuda değerlendirilmesi gereken önemli bir öneride bulundu. Ancak Suriye tarafının, bu süreçte bazı konuları açmaya pek istekli olduğunu söyleyemem” dedi. Ayrıca, Hamas’ın Katar’daki siyasi bürosunun kapatılması ve Türkiye’ye taşınacağına dair iddiaları da yalanlayarak, “Türkiye olarak bu spekülasyonları kesin bir dille reddettik. Bakanlığımız, Hamas Siyasi Bürosu’nun Türkiye’ye taşınmadığını belirtmiştir. Katarlı yetkililer de bu iddiaları yalanladı” şeklinde konuştu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “global savaş” ifadesine ilişkin soruya da yanıt veren Fidan, “Küresel savaş tehlikesi, savaşı geniş bir çerçevede ele almak koşuluyla devamlı uyarıda bulunduğumuz bir meseledir” diye ekledi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ankara’da medya mensuplarıyla bir araya geldi. Bakan Fidan, ABD seçimleri konusunda yaptığı açıklamada, Trump döneminde bazı belirsizliklerin giderileceği algısının oluştuğunu ifade etti.
“Belirsizliklerin kalkması bazı konularda mümkündür”
“Trump’ın zaferi, jeopolitik sorunlarda belirsizliklerin azalmasını getirebilir” diyen Fidan, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Trump’ın başkanlığıyla birlikte bazı jeopolitik krizlerin daha net bir forma kavuşacağı öngörülüyor. Bu durumun iyi veya kötü yönde olup olmayacağını ise değerlendirmek gerekecek.”
Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi noktasında Trump’ın atacağı adımların önemli olduğunu dile getiren Fidan, “Gazze meselesinde ABD’nin İsrail’e vereceği destek ne kadar sürecek? Savaşı durdurma yönünde mi hareket edecek yoksa yayılmasına mı katkı sağlayacak? Bu konuda kesin bir şey söylemek şu anki verilerle mümkün değil” şeklinde konuştu.
“New York’ta Trump kabinesi Netanyahu’nun hedeflerini destekleyecek”
Fidan, iki temel noktaya dikkat çekti. Birincisi, bu kadar İsrail yanlısı bir kabinenin Netanyahu’nun yayılmacı hedeflerini destekleyeceği izlenimi. İkincisi ise Trump’ın “Yeni savaşlar başlatmaya değil, mevcut savaşları sona erdirmek için geldim” ifadesi.
Bu ifadeleri dikkate alarak, iki zıt durumun birbiriyle nasıl dengeleneceğini ve bölgedeki yansımalarının ne olacağını önümüzdeki süreçte göreceğiz. Gazze savaşı, Lübnan’daki gerginlikler ve İran ile olan potansiyel sorunlar üzerine süregelen görüşmeler ve analizler mevcut. Bu konularda yaptığımız istişareleri ilerleyen günlerde paylaşabiliriz.”
Suriye ile ilişkiler üzerine görüşler
Bakan Fidan, Suriye ile ilgili gelen soruları da yanıtladı. Suriye konusunda ABD’nin önüne aldığı başlıca konulardan birinin “DEAŞ’ın durumu ne olacak? Al Hol kampındakilerle ilgili planlar neler?” olduğunu belirtti.
“İsrail’in bölgede yürüttüğü aktif savaş ve bunun Suriye üzerindeki etkileri de önemli. ABD’nin Orta Doğu’daki temel varlık sebebi İsrail güvenliği. Dolayısıyla, Suriye’nin rolü bu noktada kritik hale geliyor.”
PKK/PYD ile olan ilişkilerin gözden geçirileceğini düşünüyorum. Çünkü bu konudaki tutumumuzu her fırsatta dile getiriyoruz.
Mesajımız çok açık. Bölgedeki terörle mücadele operasyonlarına destek vermek bizim için şart. Her zaman ifade ettiğimiz gibi, DEAŞ ile mücadele edebilmek için başka terör örgütleriyle işbirliği yapmak yanlıştır.”
Olası Erdoğan-Esad görüşmesi: Suriye tarafı beklemede kalıyor
Hakan Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Beşar Esad ile olası bir görüşmesine dair soruları şu şekilde yanıtladı:
“Cumhurbaşkanımızın bu konuda önemli bir önerisi var. Ancak Suriye tarafı, bu süreçte pek çok konu üzerinde açık konuşmaya istekli değil. Kendi muhalefetiyle bile bir görüşmeye kapalılar.”
Bu açıklamalarımdan, ‘Türkiye, Esad’ın muhalefetle anlaşmasının şartını koyuyor’ diyenler çıkıyor. Hayır, bu bir ön koşul değil. Ancak pratikte sorunumu çözmek için böyle bir durum gerekiyor. Hedefim, ‘Gel anlaşalım, ben terörle mücadele ederim, sen de sınırlarımdan çık ve geriye karışma’ demesi ile olmaz.
Çünkü bunun gerçek bir karşılığı yok. Ben orada olmadığım sürece, o bölgelerde yaşayan insanlar mülteci olarak benim topraklarıma gelecek. Şam rejiminin belirli gruplara karşı sert tutumu sadece daha fazla mülteciye ve istikrarsızlığa yol açacak.”
Putin’in “küresel savaş” yorumu üzerine düşünceler
Fidan, Rusya Devlet Başkanı Putin’in “küresel savaş” ifadesinin kullanılmasıyla ilgili sorulara karşı şu yanıtı verdi:
“Küresel savaş riski, savaşı geniş anlamıyla ele almak koşuluyla sürekli gündemde tutmamız gereken bir meseledir. Ukrayna ve Gazze’deki çatışmalar, gerilimlerin derinleşmesine ve bazı aktörlerin araya gelmesine neden oldu. Kutuplaşma giderek artıyor.”
Artık birçok kesim birbiriyle ilgili hareketleri takip etmeye başlıyor. Kuzey Kore’nin kendi askerlerini başka bir kıtaya gönderdiğini görüyoruz. ABD ve Avrupa’nın gönderdiği silahlar, savaşın tarafı haline geldi. Şu an, hem ekonomik hem siyasi hem de askeri boyutta tam anlamıyla bir mücadele var. Bunu, geniş anlamda bir küresel savaş olarak tanımlamak mümkün. Buradaki esas mesele şiddetin artmaması. Ekonomik ve siyasal çatışmaların sıcak savaşa dönüşmemesini sağlamak çok önemli.”
“Hamas Siyasi Bürosu, Türkiye’ye taşınıyor” iddiasına yanıt
Hamas’ın Katar’daki ofisinin kapatılması ve Türkiye’ye taşınacağına dair iddiaları değerlendiren Fidan, “Bu iddiaları Türkiye olarak yalanladık. Dışişleri Bakanlığı Sözcülüğümüz, Hamas Siyasi Bürosu’nun Türkiye’ye taşınmadığını duyurdu. Katarlı yetkililer de bu konudaki söylentileri yalanladı” ifadelerini kullandı.
“Anlaşılan o ki, ABD’deki bazı Demokratlar, Hamas üzerinde daha fazla baskı oluşturmak istiyorlar. Belki bu şekilde bir mesafe almak istiyorlar. Ateşkes veya barış süreci gibi bir gelişme mümkün mü, buna bakmak lazım. Ancak mevcut şartlar, Hamas’ın kabul edeceği şartlar gibi görünmüyor.”
“UCM’nin Netanyahu kararı tarihî bir dönüm noktası”
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski savunma bakanı Yoav Gallant hakkında aldığı tutuklama kararı, Fidan’a göre “tarihi bir gelişme.” Fidan, “Bu karar oldukça değerli. Bazı ülkelerin bu kararı uygulamak istemesi, önemli bir gelişme” dedi.
“`